Image default

Ngày ‘trùng thập’ đáng nhớ của ngành Xuất bản Việt Nam

Từ Sắc lệnh số 122 / SL ngày 10/10/1952, ngày 10/10 trở thành ngày truyền thống lịch sử của ngành Xuất bản, In và Phát hành .Trải qua 67 năm hình thành, tăng trưởng, ngành Xuất bản, In và Phát hành Nước Ta từ những ngày đầu non trẻ, đã vươn lên vững mạnh không ngừng .

Ngày “trùng thập” ý nghĩa của ngành sản xuất

Theo Công báo nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa số 8-9 năm 1952 cho biết, ngày 10/10/1952, quản trị nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ký Sắc lệnh số 122 / SL đặt bộ phận Nhà in và Phát hành trong Nha Tuyên truyền và Văn nghệ một doanh nghiệp vương quốc lấy tên là Nhà in vương quốc .

Sắc lệnh số 122/SL bao gồm 4 điều, trong đó quy định:

Điều 1. Nay đặt bộ phận nhà in và phát hành trong Nha Tuyên truyền và Văn nghệ thành một doanh nghiệp vương quốc lấy tên là Nhà in Quốc gia .

Điều 2. Nhà in Quốc gia có trách nhiệm :

1. Thống nhất tổ chức triển khai và quản trị những nhà in của nhà nước .

2. Điều chỉnh và bảo vệ việc in sách báo, tài liệu của nhà nước và những đoàn thể nhân dân .

3. Phổ biến lưu thông những sách báo tài liệu trong nhân dân .

4. Giúp đỡ và hướng dẫn việc in và phát hành của những nhà xuất bản tư nhân .

Điều 3. Chi tiết tổ chức triển khai Nhà in Quốc gia do nghị định Thủ tướng nhà nước ấn định .

Điều 4. Thủ tướng nhà nước chiểu sắc lệnh thi hành .

Ngay truyen thong nganh Xuat ban anh 1
Kiểm tra màu in với màu thiết kế tại Công ty in Fahasa. Ảnh: Văn Chớ. 

Đặt Sắc lệnh 122/SL vào thực tế kháng chiến chống Pháp lúc bấy giờ, ta thấy rằng, Nhà nước đã khẳng định tầm quan trọng của công tác xuất bản, in ấn sách báo phục vụ hoạt động tư tưởng, văn hóa, đấu tranh chống lại chiến tranh tư tưởng, chiến tranh tuyên truyền của địch.

Đồng thời với sắc lệnh này, công tác in ấn sách báo, tài liệu có định hướng, quy củ hơn, việc phổ biến, lưu thông sách báo, tài liệu được quan tâm góp phần giúp nhân dân hiểu rõ, hiểu đúng cuộc chiến tranh chính nghĩa chống xâm lược, nâng cao dân trí cho nhân dân.

Với sự kiện 10/10, đây là lần tiên phong sau Cách mạng tháng Tám, một cơ quan quản trị hoạt động giải trí in ấn, xuất bản, phát hành được Nhà nước thành lập để từ đó về sau, ngày 10/10 trở thành ngày truyền thống lịch sử của ngành Xuất bản, In và Phát hành .

Ngược dòng về quá khứ

Trên quốc tế, ngay từ nguyên thủy khi chưa có chữ viết, con người đã bộc lộ những hình vẽ trên những vách đá, hang động miêu tả về thần linh, cảnh hoạt động và sinh hoạt … còn lưu dấu đến nay. Đến thời cổ đại khi chữ viết xuất hiện, việc xuất bản sách, tài liệu đã được chú trọng. Khi mà phương tiện đi lại in ấn chưa có, con người với năng lực phát minh sáng tạo vốn có, đã sử dụng nhiều hình thức xuất bản khác nhau.

Đó hoàn toàn có thể là văn tự hình nêm trên đất sét ở Lưỡng Hà, đó hoàn toàn có thể là văn tự khắc trên xương thú, mai rùa ( giáp cốt ), trên đồng ( minh văn ), tre ( trúc giản ) ở Trung Quốc, trên vỏ, lá cây làm giấy papyrus ở Ai Cập …

Xem trong Almanach Những nền văn minh quốc tế, những dấu mốc to lớn so với nghề in ấn, xuất bản hoàn toàn có thể kể đến là khi nghề làm giấy sinh ra từ thế kỷ 2 tr. CN ở Trung Quốc, là khi kỹ thuật chữ rời bằng sắt kẽm kim loại được ý tưởng bởi Johannes Gutenberg thế kỷ 15, là khi điện tử và vi tính xuất hiện trong ngành in ấn, xuất bản …

Còn ở Nước Ta, hoạt động giải trí xuất bản sách đã có từ lâu nhưng chưa thịnh, phụ thuộc vào nhiều vào sách Nước Trung Hoa. Sách được xuất bản, đa phần của vua như kim sách ( sách vàng ), ngân sách ( sách bạc ) được khắc trên lá vàng, lá bạc, viết trên lụa để ghi lại gia phả dòng họ vua, để tấn phong … Trong nhân gian, những cuốn sách hầu hết được viết tay. Ở những triều đại, tận mắt chứng kiến một số ít vị vua chăm sóc tới việc xuất bản, in ấn sách như Lê Thánh Tông, Minh Mạng …

Ngay truyen thong nganh Xuat ban anh 2
Kim sách thời Nguyễn. 

Việc in ấn sách ở nước ta phải kể từ thời Lê sơ ( 1428 – 1527 ) có Lương Như Hộc mở ra nghề in mộc bản nửa sau thế kỷ 15 nhưng khan giấy. Phải đến thời chúa Trịnh Căn nửa cuối thế kỷ 17 mới học được nghề làm giấy của phương Bắc từ đó có nghề giấy ở phường Yên Thái, Thăng Long, việc in ấn, xuất bản sách mới phát. Giai thoại làng Nho cho hay thời chúa Trịnh Giang đã cấm hẳn việc mua sách Tàu, việc in, xuất bản Tứ thư, Ngũ kinh đã dữ thế chủ động bằng giấy của ta .

Khi bước vào thời Pháp thuộc, người Pháp phát hành luật, sắc lệnh như Luật Tự do báo chí truyền thông 1881, Sắc lệnh 1927, … lao lý việc in ấn, bán sách báo nhưng điểm chung là đều kiểm duyệt ngặt nghèo. Vào đầu thế kỷ 20, mạng lưới hệ thống nhà in có nhiều ở TP HCM ( nhà in Phat Toan, nhà in Nguyễn Văn Của ), Thành Phố Hà Nội ( nhà in Thực Nghiệp Ấn Quán, nhà in Thụy Ký ) … giúp cho việc xuất bản sách báo trở nên thuận tiện và hướng tới nẻo công nghiệp với máy móc được nhập từ Pháp quốc .

Ngay truyen thong nganh Xuat ban anh 3
Từ điển Pháp Việt của Trương Vĩnh Ký do nhà in Nguyễn Văn Của in năm 1920. Ảnh: Đình Ba

Trước 1945, bên cạnh hoạt động giải trí in ấn, xuất bản chính thống được chính quyền sở tại thực dân được cho phép thì báo chí truyền thông, sách của những tổ chức triển khai cách mạng chống chính quyền sở tại thực dân, phong kiến, đấu tranh giành độc lập cũng đã được in ấn, xuất bản bí hiểm … như sách Đường Kách Mệnh ( 1927 ), Vấn đề dân cày ( 1938 ), Lịch sử nước ta ( 1942 ) … báo Búa liềm, Le Travail, Nhành lúa … Cũng trước 1945, hoạt động giải trí xuất bản ở Nước Ta dù đã tăng trưởng nhưng khá tự phát. Ra đời, tăng trưởng những nhà xuất bản hầu hết của tư nhân như NXB Mai Lĩnh, NXB Đời Nay, NXB Tân Dân … Đến như Huy Cận và Xuân Diệu cũng từng có NXB Huy Xuân .

Định hình ngành Xuất bản, In và Phát hành

Sau tháng 8/1945, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, chính quyền trong lúc thù trong giặc ngoài đe dọa, khó khăn kinh tế, tài chính chồng chất, nhưng vẫn thể hiện sự quan tâm đến công tác in ấn, xuất bản. Cụ thể là Sắc lệnh số 18 ngày 31/1/1946 đặt thể lệ lưu chiểu văn hóa phẩm trong nước. Trong Bộ Nội vụ có Nha Thông tin Tuyên truyền với một số cơ quan trực thuộc như Ty Kiểm soát giấy, Ty Kiểm duyệt sách và báo chí.

Sau này, Nha tin tức Tuyên truyền đổi tên thành Nha tin tức theo Sắc lệnh số 24 ngày 27/11/1946. Nghị định số 26 / BNV / NgĐ ngày 22/2/1947 tổ chức triển khai Nha tin tức trong thực trạng quốc gia có cuộc chiến tranh. Tiếp đó, Nha tin tức được sáp nhập vào Thủ tướng phủ bởi Sắc lệnh 38 ngày 10/7/1951. Trong cơ quan Thủ tướng phủ có Phòng 3 chuyên trách theo dõi công tác làm việc kế hoạch, tuyên huấn, dự thảo báo cáo giải trình, thư viện, báo chí truyền thông, thông tin, thống kê … Ngày 24/2/1952, Nhà tin tức và Vụ Văn học nghệ thuật và thẩm mỹ được hợp nhất thành Nha Tuyên truyền và Văn nghệ .

Ngay truyen thong nganh Xuat ban anh 4
Hoạt động in ấn, xuấn bản và phát hành phát triển tạo ra nhiều đầu sách giá trị cung cấp cho thị trường. Ảnh: Đình Ba. 

Với Sắc lệnh số 122 / SL ngày 10/10/1952 thành lập Nhà in Quốc gia, lưu lại hoạt động giải trí in ấn, xuất bản và phát hành của Nước Ta đã trở nên quy củ, có lao lý rõ ràng công dụng, trách nhiệm để từ đó đến nay, trải qua 67 năm, người làm công tác làm việc Xuất bản, In và Phát hành lại có dịp nhớ lại kỷ niệm của ngành, tự hào và nỗ lực hơn nữa đưa hoạt động giải trí xuất bản của Nước Ta ngày càng tăng trưởng hơn nữa, phân phối những ấn phẩm chất lượng với những hình thức phong phú, tiếp cận công nghệ tiên tiến quốc tế, ship hàng phần đông văn hóa truyền thống đọc của đại chúng .
Xem thêm: Tìm hiểu thêm về ngành truyền thông đại chúng

Nguồn: Tổng hợp từ Internet

Tin liên quan

Thông tin tuyển sinh trường Đại học Tài chính – Marketing năm 2022

khoinganhtt

Ngành Quan hệ công chúng xét tuyển những môn nào?

khoinganhtt

3 loại phương tiện truyền thông thường được sử dụng

khoinganhtt

Leave a Comment